خداوند متعال بدین سب حضرت ابراهیم را دوست خود قرار داد که هرگز احدى را بدون انجام حاجتش رد نکرد و هیچگاه از غیر خدا چیزى درخواست ننمود.
ملعون، ملعون من احتجب عن اخیه. (1)
از رحمت خداوندى به دور است. از رحمت خداوندى به دور است کسى که در موارد نیاز و گرفتارى دوست، خود را پوشیده بدارد به طورى که دسترسى به او به آسانى ممکن نباشد.
اول من یدخل النار... ذو ثروة من المال لم یعط المال حقه. (2)
نخستین کسى که وارد آتش جهنم می‌شود ثروتمندى است که (به سبب مال‌پرستى) حقوق مالى خویش را عطا نکرده باشد.
من اعطى شیئا من حطام الدنیا ومنع اخاه کان ممن ظلمه، وغضبه واستضعفه. (3)
هر مۆمنى برادر مۆمن خود را از مال بى‌ارزش دنیا که به او عطا گردیده منع کند، او از کسانى است که آن مۆمن را مورد ظلم و غضب و استضعاف قرار داده است و در چنین حالى باید خشم الهى باشد.
عن ابى الحسین الرضا (علیه السلام): قال سمعت ابى یحدث عن ابیه (علیه السلام) اءنه قال:
انما اتخذ الله ابراهیم خلیلا، لانه لم یرد احدا، ولم یساءل احدا قط غیر الله تعالى. (4)
حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: از پدرم شنیدم که او از پدرش حدیث نمود که فرمود:
علامه و عارف بزرگ مرحوم آیت الله سید على آقا قاضى طباطبایى (استاد مرحوم علامه طباطبایى صاحب تفسیر المیزان) روزى در کوچه‌اى از کوچه هاى نجف اشرف عبور می‌کرد، در حالى که چند عدد کاهوى پلاسیده و زرد به دست گرفته بود و به خانه‌اش می‌رفت. یکى از شاگردان به او رسید و پس از احوالپرسى سوال کرد: چرا کاهوى زرد خریده‌اى؟!
او در پاسخ وى چنین گفت:
این کاهو را از فلان میوه فروش فقیر خریده‌ام. راستش این میوه فروش نیازمند است، من فکر کردم پولى رایگان به او بدهم، دیدم به عزت و شرافت نفس او آسیب می‌رسد، از طرفى ممکن است به پول گرفتن بدون عوض عادت کند، وانگهى این کاهوها را کسى نمی‌خرد بعد از چند ساعت آنها را می‌برد و به زباله‌دان می‌ریزد ولى من اینها را می‌برم، آن قسمت‌هایى که قابل استفاده است، می‌خورم. (5)
زمانى که ابراهیم را در منجنیق نهادند، تا در آتش بیفکنند، جبرئیل نزد او آمد و گفت: آیا حاجتى دارى؟ ابراهیم پاسخ داد: آرى! اما نه به تو! (6)
امام خمینى (ره) فرموده است:
اى واى به حال ما اهل غفلت که تا آخر عمر از خواب برنمی‌خیزیم، و در سکر طبیعت باقى هستیم، بلکه هر روز بر مستى و غفلت ما می‌افزاید. جز مقام حیوانیت و ماءکل و مشرب و منکح آنها چیز دیگر نمی‌فهمیم، و هر چه می‌کنیم، گر چه از سنخ عبادت هم باشد، باز براى اداره بطن و فرج می‌کنیم، گمان کردى که نماز خلیل الرحمن مثل نماز ما بوده؟! خلیل عرض حاجت به جبرئیل امین نفرمود، و ما حاجات خود را از شیطان، اگر گمان کنیم حاجت رواکن است، می‌طلبیم!! (7)
1- وسائل الشیعه، جلد 5، ص 563
2- بحار الانوار، جلد 72، ص 126
3- مستدرک الوسائل، جلد 2، ص 413
4- سفینة البحار، جلد 1، ص 584 - بحار الانوار، جلد 12، ص 4
5- مهر تابان، ص 20
6- تفسیر مجمع البیان، ذیل آیه 69، سوره انبیاء
7- چهل حدیث مرحوم امام خمینى، ص 205
